Ortak Dikkat Becerisi Neden Önemlidir?
Ortak dikkat, iki kişinin aynı nesne, olay ya da aktiviteye birlikte odaklanması anlamına gelir. Çocuk gelişiminde, özellikle dil ve sosyal becerilerin kazanımında temel bir adımdır. Örneğin, bir çocuğun annesiyle birlikte bir oyuncağa bakması ya da öğretmeninin gösterdiği nesneye dikkat kesilmesi ortak dikkate bir örnektir.
1. Ortak Dikkat Becerisinin Önemi
İletişim gelişimi: Çocuk, bakışlarını ve ilgisini başkalarıyla paylaşarak dil gelişimine zemin hazırlar.
Sosyal etkileşim: Ortak dikkat sayesinde çocuk başkalarının ilgisini takip etmeyi ve karşılık vermeyi öğrenir.
Öğrenme süreci: Yeni bilgilerin öğrenilmesi, öğretmenin veya ebeveynin işaret ettiği nesne/konuya odaklanabilmekle kolaylaşır.
Bağ kurma: Çocuğun duygusal ilişkileri güçlenir, çevresiyle güvenli bağlar kurar.
2. Ortak Dikkatin Gelişim Aşamaları
6–9 ay: Çocuk, bakışlarını ebeveyninin baktığı nesneye kaydırmaya başlar.
9–12 ay: İşaret etme, nesneyi gösterme gibi davranışlarla ilgisini paylaşır.
12–18 ay: Basit yönergeleri takip ederek ortak etkinliklere katılır.
2 yaş ve sonrası: Hem bakış hem de sözel ifadelerle ortak dikkati sürdürür.
3. Ortak Dikkat Eksikliğinde Neler Olur?
Dil gelişiminde gecikme görülebilir.
Sosyal ilişkilerde zorlanma yaşanabilir.
Öğrenme süreci daha yavaş ilerleyebilir.
Bu nedenle özellikle otizm spektrum bozukluğu gibi durumlarda ortak dikkat becerisinin gelişimi yakından takip edilmelidir.
4. Ebeveynlere Öneriler
Çocuğunuzla sık sık göz teması kurun.
Oyun sırasında onun ilgilendiği nesneye siz de katılın.
İşaret etme, gösterme ve bakışları takip etme etkinlikleri yapın.
Günlük yaşamda (ör. kuşu göstermek, arabayı işaret etmek) ortak dikkati destekleyin.
Sonuç
Ortak dikkat becerisi, çocukların dil, sosyal iletişim ve öğrenme süreçlerinde temel bir yapı taşıdır. Erken dönemde desteklendiğinde, çocukların çevreleriyle daha sağlıklı bağlar kurmasına ve gelişimsel potansiyellerini en iyi şekilde kullanmasına yardımcı olur.
